در موتورسیکلتهای سنتی، میزان هوایی که وارد محفظه احتراق میشود مستقیما با چرخاندن دسته گاز توسط راننده کنترل میگردد. این ارتباط به صورت مکانیکی و توسط یک کابل انجام میشود که دسته گاز را به دریچههای ورودی هوا متصل میکند. گاهی در شرایط خاص مثل دندههای بالا و دور موتور پایین، چرخش ناگهانی دسته گاز باعث ورود بیش از حد هوا به محفظه احتراق شده و اختلال در احتراق سوخت و حتی خاموش شدن موتور را به همراه دارد. در این سیستم هیچ پردازشگر الکترونیکی وجود ندارد که میزان دقیق هوای ورودی را بر اساس پارامترهای مختلف مثل دور موتور، دنده، بار یا سرعت چرخ تنظیم کند، بنابراین عملکرد و کارایی موتور محدود میشود.
اما فناوری Ride By Wire به اختصار RBW، این محدودیتها را با حذف کابل مکانیکی و جایگزینی آن با حسگر موقعیت دریچه گاز و سیمهای الکتریکی برطرف کرده است. این سیمها سیگنالها را به واحد کنترل الکترونیکی موتور (ECU) منتقل میکنند. اگرچه اصطلاح «سیم» ممکن است باعث ابهام شود، باید توجه داشت که در اینجا به جای کابل مکانیکی، یک ارتباط الکتریکی مدرن جایگزین شده است.
عملکرد سیستم Ride By Wire
سیستم Ride By Wire ارتباط مکانیکی بین دسته گاز و دریچههای هوا را حذف کرده و به جای آن از سنسورها و واحد کنترل الکترونیکی استفاده میکند. راننده همچنان دستورات خود را از طریق دسته گاز ارسال میکند، اما این دستورات ابتدا توسط حسگرها دریافت شده و به ECU ارسال میشود. واحد کنترل موتور به طور مداوم پارامترهای مهمی مانند دور موتور، دنده فعال، سرعت چرخها، میزان اکسیژن یا سوخت نسوخته در اگزوز و دیگر فاکتورهای حیاتی را پایش میکند تا مخلوط هوا و سوخت بهینه و متناسب با شرایط واقعی موتور تنظیم شود.
این پردازش و تنظیم به صورت لحظهای و با سرعت بسیار بالا انجام میگیرد. بنابراین سیستم میتواند موقعیت دریچه هوا را به صورت دقیق تنظیم کرده و عملکردی ایدهآل برای احتراق به دست آورد. در مواردی که فرمانهای راننده ممکن است با شرایط بهینه موتور همخوانی نداشته باشد، ECU قادر است دستورالعملها را اصلاح یا حتی محدود کند. مثلا در صورتی که راننده در دنده بالا و سرعت پایین دسته گاز را بیش از حد باز کند، سیستم به صورت تدریجی دریچه هوا را باز میکند تا سوخترسانی مناسب صورت گیرد یا حتی در برخی شرایط دریچه را کاهش دهد تا از آسیب موتور جلوگیری گردد.
مزایای استفاده از سیستم Ride By Wire
اصلیترین مزیت سیستم Ride By Wire این است که کنترل دقیقتری روی میزان هوای ورودی و در نتیجه ترکیب سوخت و هوا فراهم میکند که منجر به بهینهترین عملکرد موتور میشود. این دقت بیشتر، امکان پیادهسازی تکنولوژیهای پیشرفتهتر ایمنی و رفاهی را نیز به همراه دارد. به عنوان مثال، سیستم کنترل کشش (Traction Control) که در هنگام لغزش چرخها قدرت موتور را کاهش میدهد، فقط با این سیستم قابل اجراست و در سیستمهای کابل مکانیکی این امکان وجود ندارد.
علاوه بر این، فناوری Ride By Wire قابلیت پشتیبانی از امکاناتی چون کروز کنترل، سیستمهای ترمز ABS در پیچها (Cornering ABS) و حالتهای مختلف رانندگی متناسب با شرایط جاده و سبک رانندگی را فراهم میکند. از دیگر مزایای این سیستم میتوان به بهبود مصرف سوخت و نرمتر شدن شتابدهی اشاره کرد.
معایب سیستم Ride By Wire
با وجود پیشرفتهای چشمگیر، سیستم Ride By Wire نیازمند قطعات الکترونیکی پیچیدهتر و هزینه ساخت بالاتری است. هرچند این سیستمها در موتورسیکلتهای با کیفیت و طراحی دقیق بسیار قابل اعتماد هستند، اما در صورت بروز خرابی، تعمیر و تعویض آنها نسبت به کابلهای ساده دسته گاز دشوارتر بوده و معمولا نیاز به مراجعه به نمایندگیهای مجاز دارد که هزینه بیشتری هم به همراه خواهد داشت.
به طور کلی، با توجه به مزایای گسترده این فناوری، معایب آن در مقایسه با کاربردها و بهبودهای حاصل شده ناچیز به نظر میرسد و Ride By Wire را میتوان به عنوان یکی از مهمترین نوآوریها در صنعت موتورسیکلت تلقی کرد.