موتور ایژ یکی از خاطره انگیزترین موتورسیکلت‌های ایرانی است که طرفداران آن حتی از خود سازنده آن یعنی کشور روسیه بخاطر عملکرد آن در کشورمان ممکن است بیشتر باشد.
طرفداران ایژ کشورمان در شهر های کرمان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان بیشتر از دیگر شهرهای کشورمان است و دلیل آن را در قیمت کم و بارکشی بیشتر از حد آن چیزی حدودی هفتصد کیلوگرم آن دانست و بین کشاورزان به یک حیوان بارکش بنزینی معروف است.
تاریخچه کارخانه تا ورود موتور ایژ به ایران
اولین موتورهای ایژ تولید شده، در سال 1928 توسط ولادیمیروویچ موخاروف طراحی و تولید شد و در ادامه کارخانه‌ی اتومبیل سازی ایژ در ایالت ایژوسک روسیه (izhevsk) در سال 1958 شروع بکار کرد.
این برند روسی در سال 1965 اولین همکاری بین المللی خود را با کارخانه‌ی رنو شروع کرد. البته این شراکت در تولید اتومبیل بود و ردی از آن در تولید موتور سیکلت‌های این شرکت نبود.
در دهه 50 شمسی موتورسیکلت‌های ایژ وارد ایران شد. این موتور با توجه به شرایط اقلیمی کشورمان مخصوصا نیمه شرقی و همچنین کارهای کشاورزی و دامداری این مناطق آنرا به بهترین گزینه برای جابجایی و حمل و نقل تبدیل کرد.
گرچه سادگی مهندسی روسی در تولید، هزینه پایین تعمیر و نگهداری آن دلیل دیگری بر علاقه کشاورزان بود ولی اینروزها با عدم تولید آن در کشور موتورسیکلت ایژ روستا به یک موتور نوستالژی و کلکسیونی تبدیل شده و مدلهای به اصطلاح لای زرورقی آن در زمان نگارش این مقاله به قیمت‌های بالای 100 میلیون تومان در کشور خرید و فروش می‌شود.
در برخی از مدلهای ایژ واژه پلانتا با لوگو آن قبل از مدل موتور میبینید این کلمه معنی سیاره زحل می‌دهد و دو حرف روسی داخل سیاره‌ی زحل نشانگر پلانتا است. ژوپیتر هم معنی سیاره مشتری است.
موتور سیکلت ایژ با نام cossak به اروپا و انگلیس صادر می‌شدند و جالب است بدانید این شرکت قبل از کلاشینکوف وارد دنیای صنعت روسیه شده و امروزه با کلاشینکوف ادغام شده است.
در دهه گذشته اتحادیه‌ی استاندارد جهانی و اروپا مانع فروش و ورود این موتور سیکلت به اروپا شده است.
مشخصات فنی ایژ روستا
موتور سیکلت ایژ روستا انجینی با 350 سی‌سی داشت و گشتاوری معادل 200 نیوتون متر تولید می‌کرد که می‌توانست صفر تا صد کیلومتر را در دوازده ثانیه طی کند.
بلوک سیلندر آن از آلیاژ فولاد و ایریدیوم ساخته شده بود که مهندسان روسی آنرا با پره‌های عمیق تزیین کردند و همین امر باعث گردش بهتر هوا در انجین آن می‌شود.
ظاهر و رنگ این موتور مثل موتورهای زمانه خود متالیک و یا استاتیک نبود ولی روس‌ها برای رنگ آن کم نگذاشته‌اند و بدنه آن پنج تا هفت لایه رنگ نسبت به مدل آن به موتور زده‌‌اند.
این روش رنگ‌آمیزی باعث میشد تا بدنه موتور تا حدود 40 سال همیشه مثل روز اول نو باشد. البته نباید فراموش کرد با این روش رنگ بدنه این موتور سیکلت هرگز در اثر آفتاب نمی‌پرد.
جنس و آلیاژ بکار رفته در اگزوز ایژ و لوله آن از ترکیب تنگستن و آهن بوده که باعث انتقال سریع حرارت و سریع سرد شدن آن می‌شود و سطح اگزوز و گلگیر آن با استیل و کروم ترکیب شده که در کنار زیبایی باعث ضد خش بودن آن می‌شود.
معروف‌ترین مدلهای ایژ
- ایژ 92
- ایژ فیلی یا ایژ تریل
- 2013
- ایژ پرتغالی
- ایژ 88
- اِیژ پلانتا
- ایژ پلانتا ۲ و ایژ ژوپیتر
- ایژ ژوپیتر و پلانتا طرح ۳
- ایژ پلانتا اسپورت
- ایژ ژوپیتر ۶ (رادیاتوری)
تاریخچه پیشتاز موتور مشهد و پایان کار ایژ روستا
کارخانه پیشتاز موتور مشهد مشهد پیش از انقلاب، نماینده ایران برای واردات انواع موتورسیکلت از کشورهایی چون ژاپن، آلمان و شوروی بود و با شرکت ایژماژ شوروی همکاری داشت. در ادامه این فعالیت‌ها توسط شرکت پیشتاز موتور خراسان، نخستین نماینده رسمی ایژماژ شوروی و تویوتا ژاپن در ایران و نخستین شرکت صادرکننده موتور ایژ و موتورهای دوزمانه به کشور افغانستان ادامه یافت.
تولید در این گروه صنعتی با همکاری دو تن از نیروهای ایران‌خودرو صورت پذیرفت و مونتاژ موتورسیکلت را آغاز شد. این شرکت برای بالابردن بهره وری یکسری از قطعات وارداتی موتورسیکلت که حجم بالایی داشت مانند تنه موتور، رینگ، تایر و… از چرخه واردات حذف و در داخل تولید کرد.
پس از مدتی، تولید موتور دوزمانه و ورود موتور روسی ایژ روستا به کشور بخاطر آلودگی محیط زیست ممنوع شد؛ بنا به اعتقاد سازندگان از آنجایی که مهمترین کاربرد این موتورها در روستاها بود با مدیریت صحیح میشد این موتور از دست کشاورز خارج نکرد؛ چراکه تبدیل به یکی از ضروری‌ترین ابزارهای مورد نیاز کشاورز بود.
در ان زمان ایژ روستا تنها موتوری بود که تقریبا همه قطعات آن را به جز انجینش توسط صنعتگران داخلی در ایران تولید میشد.
پس از ممنوعیت این موتورها، در سال 1380 این شرکت هماند دیگر تولید کنندگان این صنعت سراغ تولید موتور چهارزمانه از کشور چین رفت؛ چین انتخابی مناسب بود زیرا به علت تحریمات اقتصادی ناجوانمردانه دنیا امکان همکاری با کشور دیگری وجود نداشت. در نتیجه کار موتور سیکلت ایژ در ایران با ممنوعیت مونتاژ آن نیز به پایان رسید.
موتور پر قدرت و عضلانی
یادش بخیر
صدای موتور وقتی درجا کار می کرد
خیلی با مکث بود
هنوز تو گوشمه یادش بخیر ?
سلام ، خدا قوت .
رقیب این موتور MZ آلمانی بود .
جزو موتورهای کاری در روستاها بودورقیب اون MZآلمانی البته بعد چوپان آمد که بیشتر برا شکار خوب بود
ما ملتی هستیم که برای هر گزینه ای در زندگی امروز خود …
دلتنگ سال قبلشیم …
این یعنی
هیچ چیز در زندگی امروز ما …
به خوبی گذشته نیست
این محیط زیست همه چیزمون رو گرفت
باید با هر بار بنزین زدن یه لیترم روغن داخلش میریختی و محفظه روغن نداشت.مثل اره برقیا امروزی.ی دسته هم داشت وقتی فشارش میدادی صدای شبیه هلیکوپتر میداد و فکر کنم برا اکژن رسانی بود(نمیدونم.شاید)به شدت نرم و قوی بود برا بیابون.ادم ضعیف زورش نمیرسید کنترلش کنه چون سنگینه خیلی.ولی بزرگترین مشکلش همون آلودگیش بود.وگرنه هنوز از همه موتورای جدید بهتره
سلام اتفاقا موتور خوبی نبود ولی به دلیل ارزانی و حمل بار بیشتر کشاورزان از ان استفاده می کردند پر صدا بود موتور مترادفش یاماها ۱۲۵ دو زمانه خیلی بهتر بود و استارت هم داشت
چ مدل یاماها سوپر استارت داشت؟؟
یه موتور اشغال بود با اون سیستم برق و باطریش! به روسیه چه وسیله ساختن! به نطر من ایژ سوار ما میشد با اون خرجش و وزنش تا ما سوار ایژ!!!
یه تیتر هم از موتور چوپا بذارین اونم موتور عالی با شتاب و سرعت بالا بود. یادش بخیر.
این موتور حرف نداشت …و ایژ یه کپی ناقص از چوپا بود
کات آف نداشت. خیلی پر قدرت و جذاب. ساسات داره که مخصوص دوزمانه هاست و با کشیدن اون دریچه هوا روی سرسیلندر باز میشد و برای خاموش کردن استفاده میشه. و اگه ی لحظه کشیده بشه مثل این بود که اگزوز کوچولو باز میشد و صدای باحالی میداد.
بابام سال ۷۶ یه ایژ پلانتا 5 خرید
سواری نرم عالی داشت … و بسیار ایمن و پرقدرت و سرعت بالایی داشت
ممن از ۱۳ سالگی سوار میشدم و ۲ سال داشتیم ..وزنم کم بود بعدا فهمیدم هر چی وزنت بالاتر باشه رانندگی بهتری تجربه میکنی ..
ولی امان از سیستم مزخرف برق و باطریش
یعنی بدون باطری هیچگاه روشن نمیشد …حداقل استارت اگه داشت آدم دلش نمیسوخت
و اون هندل سمت چپ مسخره ش ..اینقد خورد به زیر زانوم هر روز کبود بود
و اون روغنی که تو باکش باید میریختی …هر وقت پدرم میرفت بنزین میزد مصیبت من شروع میشد …روغن رو همینجوری میریخت تو باک میرفت کیپ میشد و کنار کاربرات یه پمپ دستی داشت باید اونقد میزدی که روغن تو کاربرات تخلیه بشه …بعدها تو چهارلیتری ترکیب روغن و بنزین هم زده اماده میکردم بعد بنزین زدن می ریختم داخل باک ..
در کل اگه استارت داشت و سیستم برق بوبین خوبی میداشت میتونست جز خوب های تاریخ باشه…ولی نیست
ما الان هم یکی و داریم ولی چون باطری نداره روشن نمیشه
جون یکی دارم فابریک در حد تک هندل روشنه
اره عزیزم حتما داری . ایژ نو هم که بود با تک هندل روشن نمیشد ، انقدر میکوبید به پامون همیشه سیاه و کبود بودیم . نمیدونم اون الاغی که هندل این موتور رو ساخته بود پای راست نداشته که هندل رو سمت چپ گذاشته بود
سلام یه نود و هشت دارم مگنت و روغن بقله صدا عالی فقط از لرزش خودش و کف اونجایی که پارکه میفهمی روشنه کمک هاش بادی و رینگ اسپرت گاز خور هم عالی…..از رو کنجکاوی یه نسخه جدید ایژ روستا با انجین هوندا خریدم …افتضاح …کمک جلو مال تریل پیشرو …رینگ جلو هم همینطور به یه کالیپر افتضاح ترمز و دیسک 3میلی متری که با دیسک 5میل روسی قابل مقایسه نیست…فقط رینگش 18بستن اونم جنس اشغال …قصد دارم با یکم دستکاری کرپی با کمک ها و جلوبندی پیشرو پارس 200 عوضش کنم….رینگ عقب هم افتضاح توپی با خار و فنر مثل سی جی که با توپی یا ماها کار125 که بزرگتر و کارا تره عوضش کردم ….کمک های روش راپیدو بود با یه جفت کمک فابریک کوبا عوضش کردم در کل بد نست مشکلی که داره حین رانندگی تو باد خم میشه که با اون ایژ روسی ندارم !!
پدرم سال ۶۶ یه ایژپلانتا 3خرید معروف بود به بارک سفید،بارک کاسه چراغ ودرب باطری وابزار دوطرف سفید،برخلاف نظر برخی دوستان که انتقاد میکنن اگه برق وکلاج ایژ تنظیم باشه یلیه برا خودش ۱۲۰،۳۰کیلومتر رو راحت پرمیکرد ،اگه زنجیرش تو غلاف نبره زمین خوردن نداره چون سنگینه تعادلش خیلی بالاس من حدو ۲۰سال سوار شدم از چشام بدی دیدم که از این موتور بدی ندیدم ،الان هم دارمش باطری نداره اگرنه با یه تک هندل روشن میشه،چه فایده به پدر مرحومم وفا نکرد به من هم نمیکنه