چند وقتی است که نام شورای رقابت در میان اهالی بازار خصوصا حوزه خودرو زیاد شنیده میشود. شورایی فرا قوهای که هر از چندگاهی توسط نهادی فراقوهای منحل شده و چندی بعد مجددا توسط مسئول دیگری احیا شده و به دخالت در بازار میپردازد. در این مطلب به ماهیت این شورا کاری نخواهیم داشت؛ اما باید بدانیم که چرا شورای رقابت و سازمان حمایت از مصرف کننده در بازار موتورسیکلت حضور ندارند؟ پس با ما در پلاس موتو و این مقاله تحلیلی همراه باشید.
اعضای شورای رقابت
بر اساس قانون شورای رقابت، یک شورای فراقوه ای محسوب شده و اعضای آن به شرح ذیل هستند:
- سه نماینده مجلس از بین اعضای کمیسیونهای اقتصادی، برنامه و بودجه و محاسبات و صنایع و معادن، از هر کمیسیون یک نفر بهانتخاب مجلس شورای اسلامی بهعنوان ناظر.
- دو نفر از قضات دیوان عالی کشور بهانتخاب و حکم رئیس قوه قضائیه.
- دو صاحبنظر اقتصادی برجسته بهپیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و حکم رئیس جمهور.
- یک حقوقدان برجسته و آشنا به حقوق اقتصادی بهپیشنهاد وزیر دادگستری و حکم رئیس جمهور.
- دو صاحبنظر در تجارت بهپیشنهاد وزیر بازرگانی و حکم رئیس جمهور.
- یک صاحبنظر در صنعت بهپیشنهاد وزیر صنایع و معادن و حکم رئیس جمهور.
- یک صاحبنظر در خدمات زیربنایی بهپیشنهاد رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و حکم رئیس جمهور.
- یک متخصص امور مالی بهپیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و حکم رئیس جمهور.
- یک نفر بهانتخاب اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران.
- یک نفر بهانتخاب اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
شورای رقابت و بازار موتورسیکلت
شاید آنقدر که به بازار خودرو در این کشور پرداخته میشود، به بازارهای دیگر پرداخته نشده و نمیشود؛ یکی از مهمترین بازارهای کشور در حوزه حمل و نقل بازار موتورسیکلت است که اتفاقا بر خلاف بازار خودرو، قشر متوسط و پایین جامعه را درگیر خود کرده و بسیاری از افراد از این وسیله نقلیه برای گذران زندگی استفاده میکنند.
تا دوسال پیش، دیدن ارقام عجیب و غریب چند صد میلیونی برای خرید یک موتورسیکلت، در ذهن هیچ شخصی نمیگنجید. روزگاری موتورسیکلت آنقدر وسیله ارزان و خوش قیمتی بود که اگر پلیس راهور موتوری را توقیف میکرد، راکب یا صاحب آن برای آزاد کردن آن وقت نگذاشته و به خرید یک مدل دیگر بسنده میکردند.
اما چندی بعد با افزایش سرسام آور قیمت ارز و تورم در کشور و در پی سوء مدیریت کلان کشور، قیمت موتورسیکلت هم مانند تمام اموال و اقلام منقول و غیر منقول در کشور چندین برابر شد.
این روزها شما برای خرید یک موتورسیکلت 125 سی سی بی کیفیت و با فناوری منسوخ شده مربوط به چندین دهه قبل در دنیا، آنهم با تولید کارخانههایی که مشخص نیست این محصولات را با چه کیفیتی تهیه میکنند، میبایست نزدیک به 100 میلیون تومان، ناقابل پرداخت کنید.
آنهم برای موتوری که اساساً چیزی به اسم خدمات پس از فروش، گارانتی و … نداشته و نخواهد داشت.
سال گذشته، شورای رقابت پس از مدتی که از بازار خودرو کنار گذاشته شده بود، مجددا احیا شد و در اولین جلسه خود، بازار خودرو را انحصاری تشخیص داده و اعلام کرد که می بایست برای این بازار، قیمتها به صورت دستوری تهیه و تنظیم شوند.
اما چرا این جلسات برای حوزه موتورسیکلت وجود خارجی ندارد؟ آیا مسئولین و اعضای این شورا، از اوضاع نابسامان بازار موتورسیکلت بی خبر هستند؟
آیا این بازار اساسا فرق خاصی با بازار خودرو دارد؟ اگر انحصاری نیست پس این چه وضع قیمت گذاری است و اگر انحصاری است، چرا شورای رقابت برای بهبود اوضاع نابسمان ورود نمیکند؟
افزایش قیمت بی دلیل و نامشخص
طی چند ماه گذشته، کافی است که سری به وبسایتهای رسمی تولید کنندههای بزرگ موتورسیکلت در کشور یعنی کویر موتور، دینو، کبیر نیکران و … زده باشید. متوجه خواهید شد که این شرکتها یا هیچ گاه قیمت رسمی محصولات خود را رسما اعلام نکرده و یا آنها هم که این اقدام خداپسندانه را انجام داده اند، ماهانه چندین میلیون تومان به روی قیمت محصولات مونتاژی، تولیدی و یا وارداتی خود اضافه کرده و به هیچ نهاد و مسئولی نیز پاسخگو نیستند!
اگر مسئولین کشور، سازمان حمایت از مصرف کننده و یا اعضای محترم شورای رقابت، یک بار پای صحبت خریداران موتورسیکلتهای بی کیفیت مونتاژی و داخلی بنشینند، خواهند فهمید که مشتریان مظلوم موتورسیکلت های بی کیفیت بازار، که از این وسیله برای امرار معاش خود استفاده میکنند با چه مشکلاتی درگیر بوده و اساسا در چه شرایطی هستند.
عدم وجود خدمات پس از فروش و گارانتی
موتورسیکلتهای عرضه شده توسط شرکتهای فعلی، از هیچ نوع خدماتی بهره مند نبوده و خریدار پس از خرید به حال خود رها میشود، خرابی های پی در پی، قطعات بی کیفیت، عدم تست های ایمنی و امنیت موتور سیکلت همه و همه از ساده ترین و پیش پا افتاده ترین مشکلات مردمی است که بالاجبار محبور به خرید موتورسیکلت هستند.
شاید شرکتهای عرضه کننده موتورسیکلت بنا به اجبار هنگام فروش از کلمه گارانتی و خدمات پس از فروش استفاده کنند، اما کافی است تا پس از طی کردن 100 کیلومتر با موتور صفر کیلومتر خود و خراب شدن اولین قطعه به نمایندگی مراجعه کنید!
قیمت های سرسام آور
با مراجعه به سایت شرکت های وارد کننده و تولید کننده موتورسیکلت، به راحتی موتورسیکلتهایی با قیمت های عجیب و غریبی می بینید که ممکن است از یک خودرو نیز گرانتر باشند!
خرید موتورسیکلت با قیمت های که گاها به نیم میلیارد تومن میرسد، آیا نیاز به بررسی توسط شورای رقابت ندارد؟ آیا حوزه و تولید موتورسیکلت تافته جدا بافته ای است که نیاز به رصد و پیگیری ندارد؟ آیا برای واردات موتورسیکلت ارز از کشور خارج نمی شود؟
نا مشخص بودن تولید کننده مادر
یکی دیگر از مشکلات این حوزه، نا مشخص بودن برند مادر اکثر موتورسیکلتهای کپی یا طرح است! هم اکنون اکثر شرکتها و کمپانی های مونتاژ کننده موتورسیکلت اقدام به تولید و عرضه محصولاتی میکنند که در اصلاح به آنان طرح گفته می شود و تنها در ظاهر شبیه به محصولات با کیفیت خارجی هستند؛ اما در عمل کوچکترین شباهت فنی با آنها ندارند.
خب مصرف کننده داخلی چه گناهی کرده است که باید نزدیک به 100 میلیون تومان برای خرید یک موتورسیکلت کپی شده از برندهای خارجی هزینه کند؛ اما حتی نداند که کمپانی مادر این محصول کجا بوده و متعلق به کیست؟
کلام آخر
شورای محترم رقابت یا هر نهاد مسئول در این کشور، خوب است بدانید که بازار موتورسیکلت به عنوان یکی از حوزه های مهم کشور، از درد بی صاحبی رنج می برد. شرکتهای بزرگ و نام دار این حوزه، هیچ اعتقادی به پاسخگوی به رسانه های تخصصی نداشته و اساسا در این فکر هستند که با توجه به فروش بالای خود؛ اصلا نیازی به پاسخگویی به رسانه ها یا مسئولین کشور ندارند.
کافی است سری به برندهای مطرح کشور نظیر کویر، کبیر، دینو، نیرو موتور، نیکران موتور و … بزنید و از آنها بخواهید تا برای شما کوچکترین توضیحی از بازار، از محصولات، از کیفیت قطعات و یا از برند مادر محصولات وارداتی یا مونتاژی خود بزنند؛ خواهید دید که هیچ مسئولی بابت این کار در آن شرکت عریض و طویل وجو ندارد؛ حال شما خود را جای یک خریدار موتورسیکلت بگذارید، شخصی که با هزار سختی اقدام به خرید قسطی یک موتورسیکت از شرکت های داخلی کرده است و حال به دلیل خرابی نیاز به خدمات، گارانتی و … دارد، به نظر شما چه چیز در انتظار اوست؟
پایگاه خبری پلاس موتو از ابتدای فعالیت خود، سعی در برقراری با شرکتهای تولید کننده و واردکننده موتورسیکلت کرده و در نمایشگاه بین المللی موتورسیکلت تهران نیز برای پرسش و پاسخ به سراغ تمام شرکتهای تولید کننده رفت، اما هیچ گونه پاسخی از این شرکت ها دریافت نکرده و متوجه شد که در شرکت های بزرگ موتورسیکلت سازی کشور، اصولا هیچ بخشی به اسم روابط عمومی و پاسخگویی وجود خارجی ندارد!
باشد که مسئولین کشور، اگر دغدغه خروج ارز از کشور را داشته و یا شورای رقابت و سازمان حمایت از مصرف کنندگان به فکر قشر مظلوم و گاها ضعیف مصرف کننده موتور سیکلت هستند، کمی به خود آمده و برای حل این مشکلات نیز قدم بزرگی بردارند!
احسنت عالی بود ولی کو پاسخگو
نه در مورد بازار موتورسیکلت. بلکه در کلیه کارهای اقتصادی ایران هیچ نظارتی که نیست. هر روز هم بدتر از روز قبل