بررسی ترمز CBS موتور یا سیستم ترمز ترکیبی Combined Braking System
احتمالا وقتی اسم سیستم ترمز را میشنوید ابتدا سیستم ترمز ضد قفل یا همان ABS را بعنوان توقف ایمن بیاد بیاورید. اما با توجه به هزینه بالای اجرای این سیستم در وسایل نقلیه؛ تولیدکنندگان بدنبال راه حل ارزانتر بوده و در نتیجه سیستم ترمز CBS موتور سیکلت یا سیستم ترمز ترکیبی combined braking system در موتورها متولد شد.
همواره یک توقف ایمن و مطمئن اهمیت زیادی در وسایل نقلیه مثل موتورسیکلت داشته و از این رو تکنولوژیهای زیادی در انواع وسایل نقلیه برای رسیدن به این هدف روی کار آمدهاند که در این مقاله از پلاس موتو قصد داریم آن را بررسی کنیم.
این سیستم CBS که امروزه با نام سیستم ترمز ترکیبی شناخته میشود، توسط شرکت هوندا ثبت اختراع شده است. سیستم ترمز CBS با برقراری اتصالی بین ترمزهای جلو و عقب موتورسیکلت اینگونه عمل میکند که اگر شما هر یک از ترمزها را فشار دهید، عمل ترمز گیری برای هر دو ترمز اعمال با نسبت خاصی میشود.
دلیل پیدایش سیستم ترمز CBS موتور
همیشه موتور سواران حرفهای توصیه بر استفاده ترکیبی از ترمز جلو و عقب را دارند.
در موتورسیکلت اگر فقط یک ترمزگیری شدید با چرخ جلو انجام شود، موتور از عقب بلند خواهد شد و اگر این کار با چرخ عقب صورت بگیرد، منجر به سر خوردن عقب موتور و انحراف آن خواهد شد. پس همیشه توصیه می شود هر دو اهرم ترمز با هم استفاده شوند.
اما تکنولوژی CBS که به نام LBS نیز شناخته میشود و مخفف عبارت combined braking system به معنی سیستم ترمز ترکیبی است، این کار را به طور خودکار انجام می دهد.
راکب با فشار دادن هر کدام از اهرمهای ترمز، ترمز چرخ دیگر نیز به موازات فعال میشود و به این ترتیب گویی که راکب موتور هر دو اهرم را با هم فشار داده است.
البته این که ترمز چرخ دیگر نیز تا چه حد درگیر شود به تنظیمات شرکت سازنده وابسته است اما این نسبت درگیری و همکاری، معمولا با توجه به فاکتورهایی مثل فاصله دو چرخ از هم، وزن خالی و وزن ناخالص موتور، نوع ترمزهای هر چرخ و… محاسبه خواهد شد.
امروزه این سیستم در بسیاری از موتورسیکلتها و حتی آنهایی که دارای ترمز ضد قفل ABS هستند نیز دیده می شود تا به این ترتیب به ایمنی بیشتری در حین ترمزهای شدید برسیم.
کارکرد CBS و ABS در کنار هم
اصول طراحی و استفاده از ترمز CBS، کاهش خطر قفل شدن و از کار افتادن چرخ است.
اما در برخی موارد خود CBS باعث از کار افتادن و قفل شدن چرخ میشود.
بصورت علمی اگر فشار ترمز از چرخ عقب به چرخ جلو توزیع شود و اصطکاک سطوح به طور ناگهانی تغییر کند مثل افتادن یکی از چرخها در گودال یا قرار گرفتن روی یخ در خیابان، ممکن است چرخ جلو در زمان ترمز گرفتن قفل شود حتی اگر راکب فقط از ترمز عقب استفاده کرده باشد.
این اتفاق باعث از بین رفتن ثبات و از کار افتادن این سیستم میشود.
بنابراین مهندسان با ترکیب CBS و ABS از وقوع این اتفاق در موتورسیکلت جلوگیری میکنند.
این سیستم با کمک سنسورهای شناسایی سرعت و رایانه مرکزی ECU مقدار فشار بر دیسک ترمز محاسبه و برای توقف به هر یکی از چرخ های موتور سیکلت منتقل میکند.
نسخه دوگانه سیستم ترمز ترکیبی
مخترع سیستم ترمز ترکیبی (CBS) هوندا بود و در موتورهای آن عرضه میشد.در سال 1993 در Honda CBR با سیستم Dual CBS استفاده کرد. بعدها استفاده از این سیستم در دیگر برندها نیز فراگیر شد.
Dual CBS عمل ترمزگیری را متعادل میکند و همانطور که گفته شد باعث ترمزگیری همزمان چرخهای جلو و عقب میشود و به موتورسوار اجازه میدهد تعادل خود را در سطوح مختلف و لغزنده از دست ندهد.
وقتی راننده فقط از جلو ترمز میکند، CBS مقداری از فشار سیستم ترمز را به چرخ عقب منتقل میکند.
تفاوت اصلی بین CBS و Dual CBS این بدان معناست که CBS بر خلاف Dual CBS با یک اهرم ترمز عمل میکند ولی در دیگری با هر اهرم این سیستم عمل با ترمز ترکیبی عمل توقف ایمن را انجام میدهد.
اهمیت ترکیب سیستم های ترمز ABS + CBS + Dual CBS
بدون شک باید بدانید که ترمز CBS و Dual CBS موتور مانع از قفل شدن و لیز خودن موتور نمیشود.
فقط آنها به تنهایی عملکرد ترمزگیری را بهتر کرده بنابراین ترکیب این سیستم ها با ترمز ضد قفل ABS برای داشتن ایمنی بیشتر مهم بوده و وقتی راکب موتور سوار مجبور به ترمز ناگهانی است توقف ایمن تری داشته باشد.
امروزه در اروپا و آمریکا به دلیل اینکه رانندگی با موتورسیکلت 20 برابر خطرناک تر از رانندگی یک خودرو در یک مسیر مشابه است استفاده از این سیستمها در وسایل نقلیه موتور سیکلتی اجبار است و امیدواریم موتور سازان با قوانین وضع شده همانند خودروسازان مجبور به استفاده از این سیستمها در وسایل تولیدی خود شوند.