اکنون ۷۵ سال است که گرفتار آلودگی هوا در تهران هستیم و به جز خسارات مالی، قربانیان بی‌شماری نیز بر جای گذاشته است. سال ۱۳۳۵ بود که برای اولین بار نخستین قانون مقابله با آلودگی هوا در مجلس تصویب شد. امروزه نیز چندین طرح دیگر با این عنوان به اجرا در آمده اما از اثر آلودگی هوا کاسته نشده است.
شهروندان تهرانی از فروردین تا مهر ماه امسال تنها ۱۰ روز هوای پاک داشته‌اند، از باقی روزها نیز ۲۳۹ روز هوای قابل قبول ثبت شده است. جالب است بدانید که مهم‌ترین عامل ایجاد کننده آلودگی هوا در تهران و سایر شهرهای بزرگ سوخت‌های فسیلی عنوان شده‌اند.
این نوع سوخت که در صنایع و وسایل نقلیه به کار می‌رود، اثرات زیست محیطی بسیاری در پی خواهد داشت. طرح‌های دیگری نیز ایجاد شده که شاملاجرای طرح زوج و فرد، طرح کنترل آلودگی هوای تهران، محدودیت‌های زمانی و مکانی ترافیک، افزایش مبلغ جریمه وسایل نقلیه فرسوده و تعطیلی موردی مدارس و… هستند.
با این وجود، آلودگی هوا همچنان بر قوت خود باقی است و بر سلامت شهروندان تاثیر منفی می‌گذارد. در گزارش‌های جدید مشخص شد که موتورهای فرسوده در آلودگی تهران نقش زیادی دارند. از سال ۱۳۹۰ توجه بالایی به این محصولات و استانداردسازی آنها شد.
تنها در تهران ۱.۵ میلیون موتورسیکلت تردد می‌کنند. میزان آلودگی هر کدام نیز بیش از ۱۸ برابر یک خودروی معمولی برآورد می‌شود، این آمار بسیار فاجعه‌بار است و چه بسا اکنون و نه در آینده‌ای نه چندان دور مشکل‌ساز خواهد شد. از ۴۰۰ هزار موتوری که هر ساله در ایران فروخته می‌شوند، ۸۰ درصد آنها کاربراتوری هستند.
با اینکه حلقه کنترل آلودگی هوا هر سال دشوار‌تر می‌شود و تهدیدهای سازمان استاندارد نیز تاثیر مثبتی روی آن نداشته است. سعی بر این است که محصولات کاربراتوری به انژکتوری تبدیل شوند و موتورهای کاربراتوری فراوان موجود در بازار نیز جمع‌آوری شوند. دستور توقف شماره‌گذاری موتورهای کاربراتوری از دوم تیر ۱۳۹۵ ابلاغ شده و سوارکاران مدل‌های کاربراتوری تا ۶ ماه فرصت دارند که به سراغ محصولات انژکتوری بروند.
با این طرح، موتورهایی که تا قبل از تیر ماه ۱۳۹۵ ثبت سفارش شده بودند، تا پایان همان سال مجاز اعلام شدند اما دیگر محصولات که در ته انبارها باقی مانده بودند، امکان شماره‌گذاری برای آنها در سال بعد وجود نداشت. در همان مدت، ۴۵۰ هزار ثبت سفارش برای موتورسیکلت‌های وارداتی از چین ثبت شد. اما فروش سالیانه موتورسیکلت در بازار ایران نیم میلیون دستگاه برآورد شده بود.
بر اساس این قانون، سه وزارتخانه بهداشت-درمان-آموزش پزشکی، کشور و صنعت-معدن-تجارت و سازمان‌های محیط زیست و استاندارد، ساخت، تولید و شماره‌گذاری انواع وسایل نقلیه موتوری که حدود مجاز انتشار آلاینده‌ها را رعایت نمی‌کردند، ممنوع اعلام کرد.
مالکان وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت باید از زمان سن فرسودگی وسایلشان مطلع باشند. دولت نیز موظف است بودجه سالانه‌ای را برای تسهیلات ارزان‌قیمت برای جایگزینی خودروها و موتورهای فرسوده اختصاص دهد. جالب است بدانید که تردد تاکسی و موتورسیکلت‌های کاربراتوری در ۸ کلانشهر آلوده از جمله تهران، کرج، شیراز، مشهد، اراک، تبریز و اهواز و ممنوع اعلام شد.
از ۲۲۰ کارخانه موتورسازی که در دهه ۸۰ در ایران وجود داشت، این تعداد امروزه به ۳۰ کارخانه رسید، چرا که افراد با تعطیلی خطوط تولید موتورهای کاربراتوری روبرو هستند. همچنین وضعیت اقتصادی نه چندان خوب کشور باعث شده که بسیاری از وارد کنندگان قطعات مونتاژی، روی لوازم موتورسیکلت‌ها تغییراتی به وجود بیاورند و در نتیجه با محصولاتی با ظاهر موتورهای اصلی اما با کیفیت بسیار پایین‌تر روبرو باشیم.
